Nguyễn Long Hải Personal Page sharing for a better world
Trong thời buổi của thông tin và cơ hội, việc một người được gọi là “nhà đầu tư” gần như trở nên quá dễ dàng. Tuy nhiên, sự thật là không phải ai cũng hiểu đúng ý nghĩa của từ “đầu tư”, dẫn đến việc ngộ nhận, sử dụng nó một cách bừa bãi, và thậm chí cả rơi vào những phi vụ lừa đảo núp bóng danh nghĩa đầu từ.
Tôi viết những chia sẻ này dựa trên trải nghiệm hàng chục năm lăn lộn trên thương trường và kết giao với những doanh nhân thành đạt để chia sẻ lại hệ thống quan điểm của bản thân về đầu tư, từ đó giúp cho bạn ( đặc biệt nếu như bạn cũng là một người mới trong những lĩnh vực này) có được cái nhìn rõ ràng hơn về định nghĩa “đầu tư”.
Một định nghĩa về đầu tư mà tôi thấy chuẩn mực nhất, đó là “đầu tư là sử dụng nguồn vốn của mình vào một dự án với mong muốn nhận được trong dài hạn những lợi ích mang tính đều đặn, lâu dài”. Ở đây, tôi muốn làm rõ với bạn 3 thành phần in đậm ở định nghĩa trên.
- Nguồn vốn: nguồn vốn ở đây không nhằm để ám chỉ tiền bạc. Nguồn vốn chính là tất cả những gì có giá trị mà bạn đang nắm trong tay mình, có nghĩa là ngoài tiền bạc, nguồn vốn của bạn có thể là sức lao động, là thời gian, là chất xám, là mối quan hệ,… Tất cả những thứ mà bạn có thể đặt lên bàn và đưa dự án của bạn phát triển đều là một khoản đầu tư.
Một ví dụ ở đây, đó là nếu bạn theo dõi serie truyền hình Shark Tank, bạn sẽ dễ dàng thấy được những doanh nhân khởi nghiệp lên truyền hình không chỉ đơn thuần là để huy động vốn một vài, thậm chí là vài chục tỷ. Nếu tinh ý, bạn sẽ nhận thấy nếu họ vay mượn ngân hàng số vốn đó thì còn nhận được lãi suất thấp hơn so với việc gọi vốn từ các Shark. Quan trọng hơn hết, họ lên Shark Tank để kêu gọi sự đồng hành của các Shark, để được những doanh nhân đi trước giúp họ cùng gầy dựng doanh nghiệp. Đứng ở góc độ của một Shark, thì Shark không chỉ đơn thuần đầu tư tiền bạc của họ vào một doanh nghiệp, mà chắc chắn còn phải đầu tư những “nguồn vốn khác”, chính là thời gian, chất xám, trải nghiệm, và những nguồn vốn này thì không tiền bạc nào có thể đong đếm được.
Hiểu được định nghĩa về nguồn vốn này sẽ giúp bạn suy nghĩ “out of the box” để có thể đưa ra những quyết định sáng suốt hơn cho sự nghiệp của mình. Bạn có đồng ý với tôi rằng, một người thường nói “tôi không thể đầu tư bởi vì tôi không có tiền”, nhưng đồng thời họ lại đang sử dụng những nguồn vốn khác của mình, như thời gian, sức lao động & chất xám một cách không hiệu quả, thậm chí là lãng phí? Ở đất nước chúng ta thời điểm hiện tại, hơn 95% những người ra lập nghiệp đều bắt đầu từ 2 bàn tay trắng, ta không có tiền trong tay nhưng lại có chất xám & năng lực lao động. Vì vậy trước khi bước được đến giai đoạn dùng tiền để đầu tư, tôi khuyến khích bạn hãy đầu tư “những nguồn vốn tự có” của mình một cách hiệu quả, trước khi nguồn vốn này cạn kiệt. Xét cho cùng, “nguồn vốn tiền” của bạn trong tương lai cũng xuất phát từ “nguồn vốn thời gian” và “nguồn vốn chất xám” bạn đang đầu tư ở hiện tại. - Nhận được trong dài hạn: ông bà thường nói “cái gì càng có giá trị thì càng cần nhiều thời gian & nguồn lực để tạo ra nó”. Để xây một căn nhà cấp 4 chỉ cần vài công nhân làm trong 1 tháng, nhưng để xây một tòa nhà cao tầng thì cần cả trăm, thậm chí cả ngàn người làm việc trong nhiều tháng. Để lấy một chứng chỉ thì chỉ cần học một vài tháng, nhưng để có tấm bằng đại học thì một người cần học đến 5 năm. Bỏ nguồn vốn và mong đợi có lợi nhuận liền thì được gọi là đầu cơ, thậm chí trong một số trường hợp thì còn có thể xem là một trò đỏ đen, được ăn cả ngã về không. Bỏ nguồn vốn và mong đợi nhận về trong dài hạn (ít nhất 3 năm) thì có thể coi là một khoản đầu tư.
Đối với bản thân tôi, khoản đầu tư dài hạn nhất chính là đầu tư vào việc phát triển năng lực của chính mình (trọn đời), khoản đầu tư dài hạn thứ hai là đầu tư cho con cái (30 năm), và thứ ba là vào việc phát triển từng thành viên trong tổ chức (5 năm). Đầu tư vào năng lực bản thân giúp tôi làm việc hiệu quả hơn, đầu tư vào con cái giúp đảm bảo sự kế thừa cho di sản mà tôi đã dùng cả đời gầy dựng, đầu tư vào phát triển tổ chức giúp tôi vươn đến được những đỉnh cao mới mà một mình không thể nào với tới.
Bạn thân mến, cho dù bạn đang dùng nguồn vốn của mình cho những hướng đầu tư nào, tôi khuyến khích bạn hãy đặt 3 ưu tiên đầu tư cao nhất như tôi nói ở trên và kiên trì theo đuổi nó, bởi vì xét cho cùng “đầu tư vào con người vẫn luôn là sự đầu tư thông minh & mang lại lợi ích cao nhất”. - Lợi ích mang tính đều đặn, lâu dài: đây chính là yếu tố để giúp phân biệt giữa một nhà đầu tư chuyên nghiệp và một nhà đầu tư nghiệp dư. Người đầu tư chuyên nghiệp sẽ tập trung để tạo ra “dòng tiền”, còn người nghiệp dư chỉ muốn tạo ra “tiền”. Dòng tiền là một dòng chảy tiền tệ đổ vào túi nhà đầu tư một cách đều đặn, còn tiền thì chỉ đến một lần rồi thôi. Một ví dụ đơn giản là một người mua đất, sau đó xây nhà cho thuê sẽ tạo ra dòng tiền, còn người mua đất chờ lên giá rồi bán đi sẽ tạo ra tiền.
Trong kinh doanh & đầu tư, người ta có 2 định nghĩa “passive income” – thu nhập thụ động và “residual income” – thu nhập tái lại, bạn cần phải phân biệt rõ 2 định nghĩa này. Bất cứ khoản đầu tư nào cũng có thể tạo ra passive income (một khoản thu nhập đến mà không nhờ trực tiếp vào sức lao động của bạn), hôm nay bạn mua vàng, ngày mai lên giá và bạn bán đi cũng là passive income. Theo một cách khác “residual income” (khoản thu nhập đến một cách đều đặn) có thể đến từ việc đi làm công ăn lương đơn thuần, bởi chỉ cần bạn làm việc chuyên cần thì thu nhập sẽ đến với bạn đều đặn hàng tháng với con số mà bạn dễ dàng biết trước. Tuy nhiên, đầu tư chuyên nghiệp thực sự phải tạo ra một khoản income có cả tính chất passive và residual.
Ở đây, tôi không nói việc tạo ra những nguồn thu nhập đột biến (đến từ đầu cơ) hoặc thu nhập đều đặn (đến từ công việc hàng ngày) là không tốt, nhưng tôi muốn bạn hãy tiếp tục nỗ lực hơn để tìm kiếm và tạo dựng cho mình những nguồn thu nhập thụ động mang tính đều đặn, lâu dài. Đừng để tương lai của bạn và cả gia đình phụ thuộc vào chỉ một nguồn thu nhập duy nhất, và đặc biệt nó lại đến từ chính sức lao động (có giới hạn) của bạn.
Đối với tôi, một trong những may mắn lớn nhất trong cuộc đời chính là việc có được hiểu biết đúng đắn về định nghĩa “đầu tư” ngay từ những năm đầu tiên bắt đầu hành trình lập nghiệp. Bởi nhờ vào điều này mà tôi biết cách sử dụng nguồn vốn quý giá nhất của mình – năng lực lao động của tuổi trẻ, để theo đuổi và phát triển những định hướng mang tính lâu dài, từ đó tạo ra cho mình những nguồn đến một cách đều đặn, lâu dài và thậm chí là thụ động. Tôi hay chia sẻ với những thế hệ doanh nhân theo sau rằng “trong đời có 2 lựa chọn mà tốt nhất ta chỉ nên đưa ra quyết định lựa chọn một lần, bởi nếu phải chọn lần thứ 2 hoặc thứ 3 thì sẽ rất dở hơi, đó là chọn người bạn đời và chọn sự nghiệp”. Chọn đúng người bạn đời và sống chung thủy trọn đời thì gia đình hạnh phúc, chọn đúng sự nghiệp và theo đuổi trọn đời thì sự nghiệp viên mãn. Bởi vậy, trăm lần nỗ lực vẫn không bằng một lần lựa chọn đúng và nỗ lực hết sức cho lựa chọn đó.
Năm hết, tết đến, xuân về, tôi chúc cho bạn có một xuân mới ấm no, cũng như có một thời gian sống chậm để tái định hướng bản thân, sự nghiệp và khởi đầu một năm mới thuận buồm xuôi gió. Trong một vài dòng ngắn ngủi, tôi không thể chia sẻ hết những trải nghiệm của mình, nhưng nếu bạn cũng là một người sẵn sàng nỗ lực và tìm kiếm những hướng đi đúng đắn cho sự nghiệp, bạn có thể nhắn cho tôi để ta có thể trò chuyện, video call hoặc cùng nhau nhâm nhi ly cafe đổi đời.
Cho sự thành công của bạn,
Nguyễn Long Hải.
