CHẤT BÉO – TỐT HAY XẤU?

Bạn thường nghe đến ăn nhiều chất béo là một trong  những nguyên nhân gây bệnh béo phì, các bệnh tim mạch, v.v. Nhất là phái nữ, các nàng ưa dáng đẹp eo thon chỉ cần nghe đến chất béo là muốn chạy “ba làng bốn nước”. Tuy nhiên, muốn biết chất béo thật sự tốt hay là xấu còn phải xem tùy theo liên kết hóa học của nó – bão hòa hay không bão hòa.

Chất béo, hay còn gọi là lipid, được tìm thấy chủ yếu trong thịt, cá và một số loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Chất béo góp phần tạo thành màng tế bào và đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hấp thu các vitamin tan trong dầu như vitamin A,D,E và K. Chất béo hình thành một lớp bảo vệ cho cơ thể, giúp duy trì thân nhiệt để cơ thể không bị ảnh hưởng bởi môi trường quá nóng hay quá lạnh.

Chất béo nào là xấu?

Nếu sợ chất béo, bạn phải cố gắng tránh xa các nguồn chất béo bão hòa (saturated fatty acid) vì nó có thể làm tăng cholesterol trong máu, đồng nghĩa với việc gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa có thể kể đến như: sản phầm giàu chất béo có nguồn gốc từ sữa (bơ, phô mai, kem, sữa nguyên kem, v.v), thịt có nhiều mỡ, xúc xích, mỡ động vật, nước thịt, dầu cọ, dầu dừa, da các loại gia cầm, v.v.

Ngoài ra, bạn còn phải dè chừng các nguồn axit béo chuyển hóa (trans fat) được tìm thấy trong thịt và các sản phẩm từ sữa với số lượng ít; chúng cũng được sản sinh trong quá trình biến đổi dầu thực vật từ dạng lỏng thành dạng sệt để sản xuất một số loại bơ thực vật (margarine).

Axit béo chuyển hóa thường có trong bánh quy, bánh bông lan, mì sợi, xúc xích và thức ăn nhanh. Mặc dù về mặt hóa học, axit béo chuyển hóa vẫn thuộc chất béo không bão hòa, tuy nhiên các cuộc nghiên cứu đã cho thấy rằng khi vào cơ thể, loại axit này hoạt động như axit béo bão hòa, khiến hàm lượng choleserol trong máu tăng cao. Một số nghiên cứu còn đưa đến kết luận rằng chất béo chuyển hóa thậm chí còn có hại hơn chất béo bão hòa.

Những loại chất béo tốt bạn không thể bỏ qua

Đó chính là chất béo không bão hòa, gồm có chất béo không bão hòa đơn (mono-unsaturated fatty acid) có nhiều trong dầu thực vật (nhất là dầu oliu – nguồn cung cấp chất béo không bão hòa đơn dồi dào cực kỳ có lợi cho cơ thể, quả bơ, và các loại hạt có dầu; và chất béo không bão hòa đa (poly-unsaturated fatty acid) gồm 2 loại chính là axit béo omega-3 và axit béo omega-6.

Cách sử dụng chất béo sao cho tốt và hiệu quả cũng như các cách ăn uống để loại bỏ những chất béo xấu sẽ được hướng dẫn chi tiết trong các bài viết sau.